Width Tool

Duur: 30 min

De Width Tool (Breedte) kun je gebruiken om de lijndikte van een lijn te laten variëren. Met behulp van een soort ankerpunten kun je op verschillende plekken op een lijn een specifieke breedte instellen. Je kunt hiermee bijvoorbeeld mooie sierlijke ornamenten (versieringen) maken, of tekst in kalligrafisch script maken.

IntroOefening 1Oefening 2Theorie

Wanneer je met de Width Tool een pad aanklikt en de muis ingedrukt houdt, dan kun je door zijwaarts te slepen het pad op die plek een bepaalde dikte geven. Dit kun je op meerdere plekken op een lijn herhalen.

Door klik-sleep geef je een pad aan beide zijden een gelijke dikte

Wanneer je los laat tekent Illustrator het pad. Je kunt daarna de linker en rechterzijde nog individueel bewerken door Option/Alt ingedrukt te houden tijdens het slepen.

Met Option/Alt kun je één zijde afzonderlijk een waarde geven

Door met de Width Tool te dubbelklikken op een lijn krijg je een dialoogvenster waarin je een exacte waarde kan invoeren. Dit is handig voor oefening 2.

Laten we eens oefenen met het maken van een aantal verschillende lijnen met variaties in lijndikte.

  1. Download de Training Width Tool en open deze in Illustrator.
  2. Bekijk eerst de uitleg video (4’23”) onder tabblad Theorie.
  3. Maak de lijnstukjes na.
    TIP: zet in het Properties paneel de Opacity van je objecten op 50%, zodat je kan ‘overtrekken’.
  4. Het vijfde lijnstukje heeft een bolvormig einde. Maak dit met behulp van de instelling ‘Round Cap’ in het Stroke paneel (zie afbeelding hieronder).
  5. Maak het zesde lijnstuk “CBM” zo precies mogelijk na. Je mag hiervoor twee lijnen gebruiken.
Round Cap betekent dat je lijn in een bolvorm begint en eindigt.
  1. Gebruik de Width Tool om op de lijn te dubbelklikken. Hiermee opent een dialoogvenster waar je de precieze breedte kan instellen.
  2. Kijk naar het voorbeeldplaatje. Zet een breedtepunt op de plekken van de rode stippen en gebruik hiervoor de waarden die erbij staan.

Clipping Masks

Duur: 45 min

Vlekje, in een hartvormig clipping mask

De termen Clipping Path en Clipping Mask worden door elkaar gebruikt en betekenen min of meer hetzelfde. In het Nederlands wordt het een knipmasker genoemd. Het gaat hier om een vorm (een vector) die dient als clipping mask en dus andere objecten eronder toont of verbergt. De buitenste lijn van deze vorm heet het clipping path.

IntroOefening 1Oefening 2Oefening 3Theorie

In Illustrator is het maken van een clipping mask vrij simpel: je selecteert een aantal objecten en rechtsklik > Make clipping mask. Illustrator gebruikt nu het bovenste object van de selectie in het paneel Lagen om alle andere geselecteerde objecten mee te maskeren.

Een clipping mask verschijnt als een speciale groep lagen in het Lagen paneel: een Clipping Group. Dit betekent dat je de verschillende objecten nog kan bewerken, aangezien ze nog allemaal los aan te klikken zijn. Dat geldt ook voor de vorm van het clipping mask zelf.

Maar let op: er bestaat ook iets als een Masker in Illustrator en dat werkt anders. Dit wordt verder niet in deze les behandelt, maar bekijk de afbeelding hiernaast eens. Je ziet dat er geen masker aanwezig is in het paneel Transparency (Transparantie) wanneer de clip group is geselecteerd.

Laten we eens oefenen met het maken van een simpel Clipping Path. Je maakt een layout/ontwerpje van een aantal vormen en maskert deze af met een vorm die als ‘kader’ dient.

  1. Download de Training Clipping Paths en doe hiervan oefening 1.

De vorm die je Clipping Mask maakt kun je nog bewerken. Je kunt deze bijvoorbeeld lijndikte geven of de achtergrondkleur veranderen. Deze achtergrond verschijnt achter de geclipte objecten.

Je kunt ook meerdere vormen gebruiken als clipping mask. Hiervoor moet je deze vormen wel eerst samenvoegen tot een Compound Path (Samengestelde Vorm). Dit is een object dat zich gedraagt als één vorm, maar wel meerdere vormen kan bevatten.

Door een compound path te dubbelklikken met de Selection Tool (zwarte pijl) kom je in isolation mode en kun je individuele shapes bewerken. Dubbelklik op een lege plek buiten het artboard om uit isolation mode te komen.

  1. Ga verder met de Training Clipping Paths die je hebt gedownload bij oefening 1 en doe hiervan oefening 2.
  2. Bekijk indien nodig de video “3 Illustrator Clipping Mask Uses You NEED TO KNOW” vanaf ongeveer 3’00 minuten. Let op: De stap Pathfinder > Unite (rond 3’45”) kun je overslaan.

Je moet bij deze oefening een foto van jezelf uitkiezen om te gebruiken als achtergrond. Let er goed op dat deze foto wordt ingesloten en niet gekoppeld. Wanneer de foto namelijk is gekoppeld aan de locatie van het bestand op jouw computer, dan zal de link breken wanneer je de oefening inlevert. Selecteer een foto en klik op de knop Embed of Insluiten (staat ergens bovenin beeld) om de foto toe te voegen aan het Illustrator bestand.

Je kunt ook tekst gebruiken als Clipping Path. Het zou een nadeel zijn als je de tekst daarvoor eerst tot een vector-shape moet omzetten, want dan is de tekst niet meer als tekst te bewerken.

We gebruiken daarom een andere techniek om tekst te gebruiken als Clipping Mask terwijl deze te bewerken blijft.

  1. Ga verder met de Training Clipping Paths die je hebt gedownload bij oefening 1 en doe hiervan oefening 3.
deelvenster Tekenmodi
Drawing modes

De makkelijkste manier is om gebruik te maken van de verschillende ‘drawing modes’ in Illustrator. Je vindt deze onderaan de toolbar. Het waren in oudere versies drie knopjes naast elkaar, nu is het één knop.

Copy je achtergrondplaatje naar het geheugen (CMD-C) en zet de drawing mode op Inside. Selecteer je tekst en paste (CMD-D). Nu wordt je achtergrond geclipt door de tekst, terwijl je de tekst nog kunt editen.

Gradients Verdieping

Duur: 75 min

Mesh Tool

Met de tool Verloop (Gradient Tool) kun je kiezen uit 3 type verlopen: Linear, Radial of Freeform. Maar wat als geen van deze je uitkomst bieden? Dan kun je denken aan het samenvoegen van meerdere verlopen. Of misschien is een Gradient Mesh wel de oplossing.

IntroOefening 1Oefening 2Oefening 3Theorie
Meerdere verlopen samenvoegen
Hier zie je twee fills in het geselecteerde object.

Hierbij moet je denken aan het stapelen van verschillende vullingen (fills), als lagen, binnen één vorm. Dus iedere fill kan zijn eigen gradient bevatten. Je kunt deze lagen vervolgens op een ‘overvloeimodus’ (blendmode) zetten, zoals je misschien kent uit Photoshop. Dit gebeurt allemaal in het paneel Vormgeving (Appearance).

De Mesh Tool
Klik om te vergroten

Met de Netobjecten (Mesh) Tool kun je van een vorm een mesh maken, zogezegd een soort ‘net’. De knooppunten van het net kun je een kleur geven en dan ontstaat er tussen de knooppunten een verloop.

We gaan oefenen in het maken van één object met meerdere vullingen (fills). In het voorbeeld hiernaast zie je een object met drie fills op elkaar: de blauwe achtergrond (linear), de zon (radial), en bovenop de grond (linear).

  1. Download de Training Gradients Verdieping en open deze in Illustrator.
  2. Maak hiervan oefening 1.
  3. Bekijk indien nodig de video “Gradients in Illustrator” (nl) van 2:55 tot 6:45.

We gaan oefenen met de Mesh Tool. We tekenen vlammen op een foto van een lucifer. De lucifer is losgeknipt, zodat we er vlammen voor en achter kunnen tekenen. We gebruiken een blendmode om de voorste lagen mooi te laten mengen met de lagen eronder.

  1. Werk verder in het bestand Training Gradient Tool Verdieping dat je hebt gedownload bij oefening 1.
  2. Maak hiervan oefening 2.
  3. Indien nodig, bekijk dan de video “Gradients in Illustrator” (nl) van 6:45 tot 13:30.

Voorbeeld van de opbouw van vlammen met de Mesh Tool:

vorm achter lucifer
vorm linksvoor
vorm rechtsvoor

Bekijk de onderstaande video:
6:45-13:30 – Mogelijkheden en beperkingen van de Mesh Tool:

Deze Mesh-lijnen zijn niet handig

Aan het einde van de video “Gradients in Illustrator” (van 13:30-17:19) wordt uitgelegd dat de mesh tool niet altijd goed werkt. Sommige vormen geven een lastige mesh die niet goed te sturen is. Een ster-vorm (zie voorbeeld) geeft bijvoorbeeld scherpe hoeken in je Mesh die niet te verwijderen zijn.

Een Mesh achter een stervormig clipping mask.

In dit soort gevallen kun je gebruik maken van een knipmasker (clipping mask) met een Mesh er achter. Dit geeft je meer controle over de mesh en je kunt ook de vorm van het clipping mask wijzigen zonder de Mesh te beïnvloeden.

Een Clipping Mask maak je door twee of meer vormen te selecteren en dan rechtsklik > Clipping Mask. De achterste vorm(en) wordt nu gemaskerd door de voorste vorm (alles binnen de voorste vorm is zichtbaar). Zie ook Adobe Help: Knipmasker bewerken.

  1. Werk verder in het bestand Training Gradient Tool Verdieping dat je hebt gedownload bij oefening 1.
  2. Maak hiervan oefening 3.
  3. Indien nodig, bekijk dan de video Gradients in Illustrator (zie Theorie).

In onderstaande video wordt uitgelegd:

  • 0:00-2:55 – Werking van de Gradient Tool en Paneel Gradient
  • 2:55-6:45 – Gradients stapelen met Paneel Vormgeving
  • 6:45-13:30 – Mogelijkheden en beperkingen van de Mesh Tool
  • 13:30-17:19 – Mogelijkheden en beperkingen van type Freeform Gradient

De basiskennis over Gradients wordt uitgelegd in deze video:

Gradiënts Basis

Duur: 1 uur

Met de tool Verloop (Gradient Tool) maak je een kleurverloop tussen twee of meerdere kleuren. Je kunt kleuren in een rechte lijn of in een cirkel laten verlopen. Je kunt kleuren ook tussen individuele punten laten verlopen.

IntroOefening 1Oefening 2Oefening 3Theorie

De tool Verloop (vanaf nu gradient tool) bestaat uit een aantal verschillende onderdelen. Allereerst heb je de tool als icoon in de toolbar (1). Daarnaast heb je het paneel Gradient (2) en de instellingen van je gradient in de geselecteerde vorm zelf (3).

In het Gradient paneel kun je drie typen gradient maken:

  • Linear: een verloop over een rechte lijn met een begin en eindpunt.
  • Radial: een verloop vanuit een middelpunt naar een omliggende cirkel.
  • Freeform: een verloop tussen verschillende vrij geplaatste punten.

We gaan oefenen in het maken van een radiaal verloop in meerdere kleuren.

  1. Download de Training Gradient Tool Basis en open deze in Illustrator.
  2. Maak hiervan oefening 1.
  3. Gebruik indien nodig de uitleg de video “How to Make a Gradient in Illustrator” (eng).

Een Freeform Gradient
  1. Werk verder in het bestand Training Gradient Tool Basis dat je hebt gedownload bij oefening 1.
  2. Maak hiervan oefening 2.
  3. Indien nodig, bekijk dan de video Gradients in Illustrator (zie Theorie).

Laten we wat je hebt geleerd toepassen in een snelle tekening van Super Mushroom. Uiteraard kies je hiervoor je eigen kleurstelling en niet de standaardkleuren in het voorbeeld hieronder 🙂

  1. Werk verder in het bestand Training Gradient Tool Basis dat je hebt gedownload bij oefening 1.
  2. Maak hiervan oefening 3.
  3. Indien nodig, bekijk dan de video Gradients in Illustrator (zie Theorie).
Dit voorbeeld gebruikt enkel radial gradients om mee te kleuren.
Bekijk alleen de eerste drie minuten van deze video.

Shape Builder Tool

Duur: 1 uur

De Shape Builder is een tool die je als de opvolger van het Pathfinder paneel zou kunnen zien, al vervangt het niet alle functies. Maar je kunt met deze tool veel sneller en intuïtiever vormen knippen en/of samenvoegen.

IntroOefening 1Oefening 2Oefening 3Theorie
Shape Builder
De ShapeBuilder herkent het overlappende deel van de vormen

De Shape Builder zoekt naar overlappende vlakken binnen een selectie. Dus als je meerdere vormen selecteert én deze overlappen elkaar, dan kun je de overlap als een los vlak bewerken. Bekijk het voorbeeld hiernaast. Je kunt dit grijze vlak bijvoorbeeld wegknippen of juist toevoegen aan de cirkel.

Je kunt Shift-klikken om vlakken weg te halen. Je kunt klik-slepen om een lijntje te trekken waarmee je meer controle hebt over wat je weghaalt of samenvoegt. In het voorbeeld hieronder wordt met het trekken van de lijn alle drie de vlakken tot één vorm gemaakt:

Pathfinder

En wanneer kies je dan toch voor het Pathfinder paneel in plaats van de Shape Builder? Hiervoor zijn drie redenen aan te wijzen:

  • Pathfinder houdt de originele vormen ‘live’ en bewerkbaar.
  • Pathfinder kan sommige vormen in een klik bewerken, waar de Shape Builder hier vele kliks voor nodig heeft.
  • Pathfinder gaat soms iets efficiënter om met ankerpunten.

Laten we om te beginnen eens oefenen op bestaande vlakken.

  1. Download de Training Shape Builder en open deze in Illustrator.
  2. Lees de instructie op tabblad “Intro”
  3. Maak van de toverstaf één vorm.
  4. Maak bij de sneeuwman:
    • één vorm van de witte bollen van zijn lijf,
    • één vorm van de wortel-neus
    • één vorm van de schoenen.
  5. Maak van de maan één vorm (zonder de bruine cirkel).
  1. Maak van de A één vorm.
  2. Maak een kopie van de A en plaats deze iets onder de originele A. Teken nu met de Rectangle en Line tool de lijnstukken ertussen.
  3. Gebruik de Shape Builder om van het klaverblad te tekenen. Het resultaat moet worden als hieronder:

Laten we eens oefenen met een tekening van een gestileerde vos die helemaal wordt opgezet in basisvormen (cirkels in dit geval) en die vervolgens wordt bewerkt met de Shape Builder.

  1. Maak oefening 3 en geef hier je eigen draai aan.
  2. Volg de instructies op het werkblad.
  3. Gebruik indien nodig de instructie in deze video (2:25 -8:00):

Onderstaande Video van 2:25-8:00:

Pen Tool

Duur: 45 min

Misschien wel de oudste tool voor het tekenen van vectoren is de Pen Tool. Hiermee kun je lijnen trekken waarmee je vorm kunt tekenen. Deze Tool komt in vrijwel alle grafische toepassingen voor en een goede beheersing heb je dus veel aan.

IntroThe Bézier GameOefening 1 & 2Oefening 3Theorie
Een open vorm met blauwe vulkleur

Met de pentool teken je in Illustrator een zogenaamd ‘object’. Dit wordt ook wel een vorm (shape) genoemd. Een lijn is in deze gedachte ook een vorm. Elke vorm bestaat uit een lijn en een vulling (fill). Wanneer de lijn van een vorm uitkomt waar hij begint, dan spreek je van een gesloten vorm.

Zodra je met deze tool klikt op je tekengebied (artboard), dan komt er een lijn vast te zitten aan je cursor. Dat is soms even wennen. Door opnieuw te klikken zet je een ankerpunt op het canvas, maar je lijn blijft aan je cursor zitten. Je krijgt hem los met ESC of door hem vast te maken aan het begin.

De lijnen die je tekent met de pentool beginnen en eindigen met een ankerpunt (anchor). Deze ankerpunten zijn soms voorzien van richtingspunten (handles). De grootte en de richting van deze handles geven een curve aan het aangrenzende lijnsegment.

Wanneer je een anker maakt door te klikken en dan de muis sleept, dan maak je richtingspunten. Wanneer je hierbij Alt indrukt kun je de richtingspunten (handles) van een anker individueel sturen. Met Shift dwing je de lijn horizontaal, verticaal of onder 45 graden.

  1. Speel The Bézier Game totdat je (ten minste) de auto helemaal kan tekenen.

We beginnen met oefenen van het maken van rechte lijnen, scherpe hoeken, afgeronde hoeken en curves. Focus op het gebruik van de sneltoetsen.

  1. Download de Training Pen Tool en doe hiervan oefening 1 en 2.
  2. Volg de instructies op het werkblad.

Terwijl je de Pen Tool geselecteerd hebt kun je gebruik maken van een aantal andere tools door sneltoetsen te gebruiken:

CMD/CTRLTijdens het indrukken selecteer je de Direct Selection Tool (de witte pijl). Je kunt hiermee een ankerpunt of beide richtingspunten als raaklijn verplaatsen.
Option/AltTijdens het indrukken selecteer je de Anchor Point Tool. Hiermee kun je richtingspunten individueel verplaatsen.
SpaceTijdens het indrukken selecteer je de Move Tool. Hiermee kun je het artboard verplaatsen binnen je werkruimte.

Nu kun je vormen (shapes) tekenen die bestaan uit lijnen met een kleur en vullingen met een kleur. Oefen met het maken van een simpele tekening, zoals het batman logo. Probeer zo min mogelijk vormen (shapes) nodig te hebben. En teken deze vormen met zo min mogelijk ankerpunten.

  1. Ga verder in de Training Pen Tool die je bij de vorige tabblad hebt gedownload en doe hiervan oefening 3.