Wanneer je wilt weten of je pdf bestand geschikt is voor productie kun je een check doen in Acrobat. Deze check heet een ‘Preflight’ en hiermee kun je controleren of je bestand voldoet aan de specificaties. Bijvoorbeeld: klopt het kleurprofiel, de paginagrootte of het aantal pagina’s?
Duur: 120 minuten
Deze les bestaat uit vier oefeningen waarin je het volgende leert:
- Oefening 1: Preflight uitvoeren (15 min)
- Je leert werken met Acrobat
- Je maakt kennis met Preflight
- Je maakt kennis met fouten en waarschuwingen in een Preflight Report
- Oefening 2: Een pdf controleren (20 min)
- Je leert een pdf in Acrobat controleren op veelgebruikte specificaties
- Oefening 3: Standaardisatie (20 min)
- Verdieping: je leert de pdf standaard in context te plaatsen van het vakgebied.
- Oefening 4: Je eigen Preflight (60 min)
- Verdieping: je leert hoe je een eigen Preflight Profiel kunt maken voor je eerstvolgende project
Oefening 1: Preflight uitvoeren
We gaan een pdf die je eerder hebt gemaakt controleren in Acrobat.
- Zoek op je computer een drukwerk-pdf op die je als laatste hebt gemaakt bij een project of opdracht.
- Open de pdf in Acrobat DC en klik op het tabblad Tools (Gereedschappen). Zoek hier naar print production en sleep deze naar de lijst rechts (zie voorbeeld 1).
- Ga naar het tabblad met de pdf en klik op Print Production. Dit opent een nieuw menu met hierin de optie Preflight. Klik hierop.
Om een pdf te controleren moet je natuurlijk weten aan welke specificatie de pdf moet voldoen. We gebruiken in deze oefening een profiel dat specifiek voor fullcolour drukwerk is. De kans is groot dat dit profiel niet aansluit bij jouw pdf en dat je dus waarschuwingen en foutmeldingen zult krijgen.
Je vindt in het Preflight venster een heleboel profielen die te maken hebben met drukwerk verzameld onder het kopje “Prepress”.
- Analyseer jouw pdf met het profiel “Sheetfed Offset (CMYK)”.
Krijg je een foutmelding of een waarschuwing?- Zo ja, noteer deze in een leeg Word document.
- Zo nee, probeer dan een ander profiel, tot je een fout of een waarschuwing krijgt.
- Ga op internet op zoek naar een foutmelding en/of een waarschuwing die je niet begrijpt en probeer te achterhalen wat deze betekenen. Je mag hierbij samenwerken.
- Schrijf de betekenis van de foutmeldingen en/of waarschuwingen op in hetzelfde Word document. Plaats links naar de bronnen waar je deze antwoorden hebt gevonden.
Oefening 2: Een pdf controleren
Wanneer we het in ons vak over specificaties hebben, dan hebben we het over de eisen waaraan een ontwerp moet voldoen om geproduceerd te kunnen worden.
- Zoek op je computer een drukwerk-pdf op die je als laatste hebt gemaakt bij een project of opdracht.
- Zoek de bijbehorende drukwerk specificaties op.
Hieronder staan onderdelen die veel voorkomen in drukwerk specificaties. Per onderdeel staat omschreven hoe je dit controleert in Acrobat DC.
- Check de pdf op onderstaande punten en vergelijk dit met de originele specificaties. Welke had je goed en welke fout?
Verdiepingsvraag: hoe kun je deze fouten oplossen?
De PDF versie bekijken in Acrobat:
Open de pdf in Acrobat en open File > Properties.
Het paginaformaat bekijken in Acrobat:
Open de pdf in Acrobat en open File > Properties.
Let op! Bovenstaand voorbeeld is een A4 zonder afloop en snijtekens. Wanneer je deze wel hebt zie je hier de totale maat, dus inclusief snijtekens.
Wanneer je een Profiel, Check of Analyse uitvoert kun je in het resultaat de waarde van de Trimbox (het schone paginaformaat) aflezen:
Het aantal pagina’s bekijken in Acrobat:
Open de pdf in Acrobat en open File > Properties.
Afloop controleren bestaat uit twee stappen:
- Is in het document de juiste afloopmarge ingesteld?
- Is de afloop in het ontwerp goed toegepast?
Afloopmarge is in het document ingesteld
Visuele controle
Je kunt een visuele check doen om te zien of het document een afloopmarge heeft door te gaan naar Print Production > Output Preview en hier “Show Art, Trim and Bleed Boxes” aan te vinken (zie afbeelding hiermaast). In het document zie je nu gekleurde kaders. Wanneer het kader van de afloopmarge (blauw) groter is dan het kader van de paginarand (groen), dan is er een afloop ingesteld.
Blauw=afloopmarge
De exacte maat van deze afloopmarge is helaas niet eenvoudig af te lezen. Wanneer je een Profiel, Check of Analyse uitvoert kun je in het resultaat de waarde van de Trimbox (het schone paginaformaat) en de Bleedbox (de totale hoogte/breedte inclusief afloop) aflezen. Een handige rekenaar kan hiermee de afloopmarge uitrekenen.
Is afloop goed toegepast?
Dit is alleen visueel te controleren. Loop alle pagina’s in de pdf af op zoek naar afbeeldingen en andere elementen die tot aan de paginarand lopen om te controleren of ze goed over de rand aflopen.
Snijtekens bekijken in Acrobat
Door een pdf te openen zie je in de hoeken meteen of deze snijtekens heeft. Wanneer de eerste pagina ze heeft dan kun je er vanuit gaan dat alle pagina’s snijtekens hebben.
Afbeeldingsresolutie bekijken in Acrobat
Je kunt iedere afbeelding individueel controleren door naar Tools > Print Production > Output Preview te gaan. Kies onder Preview voor Object Inspector en klik het plaatje dat je wilt controleren aan. In het venster verschijnt de verticale en horizontale afbeeldingsresolutie.
Kleurprofiel bekijken in Acrobat
Open Print Production > Output Preview. Onder Simulation Profile zie je het kleurprofiel dat is ingesloten in de pdf. In het voorbeeld hiernaast is dit FOGRA29: een profiel voor drukwerk met steunkleuren.
In het begin van de industriële revolutie kwam men erachter dat het handig was als we allemaal dezelfde maat voor een bout en een moer afspreken. Dan passen ze altijd op elkaar. Dit heet standaardisatie.
Met deze oefening ga je uitzoeken wat standaardisatie betekent voor de grafische industrie. Werk samen in een groepje van drie studenten. Verdeel de volgende rollen:
- Doorvrager : vraagt bij alles ‘waarom dan?’ en ‘hoe dan?’.
- Samenvatter: schrijft alles puntsgewijs op tot een logisch verhaal.
- Voorzitter: houdt voortgang/tijd in de gaten en hakt knopen door.
Je gaat samen op zoek naar zoveel mogelijk informatie rondom dit onderwerp. Gebruik daarbij de onderstaande vragen. Aan het einde van de oefening presenteer je in 5-10 minuten de informatie die je hebt gevonden (als groepje of één iemand, spreek dit af). Gebruik voor de presentatie PowerPoint, Keynote, Google Slides of iets dergelijks.
Verdiepingsvragen:
- Wat is het verschil tussen PDF/A, PDF/E, PDF/VT en PDF/X?
- Je ziet achter sommige pre-press profielen de letters GWG staan. Wat is en wat doet de Ghent Workgroup? (bekijk ook deze pdf)
- De laatste specificaties van de GWG komen uit 2015. Welke reden zou je kunnen hebben om toch kiezen voor de (oudere) 1v4 spec?
- Wat is volgens de GWG het verschil tussen processpecifieke (conventionele) beeldbewerking en media-neutrale beeldbewerking?
- Je ziet achter sommige kleurprofielen de letters ICC staan. Wat is en wat doet het International Color Consortium?
- Noem zoveel mogelijk verschillende soorten partijen die voorkomen in de grafische sector, zowel online als offline.
Waar zitten deze in de keten.
Stel je eigen Preflight samen
Je kunt ook je eigen custom-made Preflight Profielen maken. Een profiel is opgebouwd uit een verzameling Checks (en evt. Fixes). Superhandig wanneer dezelfde set aan specificaties veel voorkomen, of wanneer je veel van dezelfde pdf’s moet controleren.
- Verzamel de specificaties die gelden voor een drukwerk product in je huidige project.
- Maak een Preflight Profiel gebaseerd op deze specificaties.
Binnen een nieuw profiel kun je bestaande checks toevoegen maar ook custom checks, zoals in het plaatje hieronder.
Bekijk de checks hieronder om te zien hoe ze werken.
De PDF versie controleren met Preflight:
Hiervoor kun je een nieuwe check aanmaken. Onderstaand voorbeeld controleert of de pdf-versie een minimale waarde heeft (in dit geval minimaal 1.4).
Het (gesneden) paginaformaat controleren met Preflight:
Hiervoor kun je een nieuwe check aanmaken. Onderstaand voorbeeld controleert of het paginaformaat een bepaalde waarde heeft (in dit geval staand A4).
Het aantal Pagina’s controleren met Preflight:
Hiervoor kun je een nieuwe check aanmaken welke op een vast aantal pagina’s controleert. Nou heeft niet ieder boekje evenveel pagina’s, dus het is handig als de check eerst vraagt op hoeveel pagina’s er gecontroleerd moet worden. Hiervoor moet je een variabele aanmaken.
Een variabele maak je door op het oranje pijltje rechts naast “Number” te klikken en hier New Variable te kiezen. Bij Key moet een unieke naam staan en bij Label kun je een eigen naam voor de variabele invullen. In het voorbeeld hiernaast heb ik de standaard waarden laten staan. Klik op OK om de variabele op te slaan.
De ingevulde waarde <number:8> betekent dat de check bij het uitvoeren vraagt om wat het juiste aantal pagina’s zou moeten zijn. En dat hier al een 8 ingevuld is. Je kunt ook simpelweg een getal neerzetten, dan vraagt de check hier niet om.
Afloop instelling controleren met Preflight:
Maak onderstaande check aan om te controleren of de afstand tussen Trimbox (het schoongesneden paginaformaat) en de Bleedbox (de afloopmarge) een bepaalde waarde heeft, in dit geval 3 mm.
Snijtekens controleren met Preflight
De controle op snijtekens is helaas niet echt goed te automatiseren met Preflight. Je kunt wel controleren of een document een TrimBox heeft, negen van de tien keer zijn er dan ook snijtekens aanwezig. Maar voor de zekerheid blijft een visuele check noodzakelijk.
De afbeeldingsresolutie controleren met Preflight:
Hiervoor kun je een van de vooraf ingestelde checks gebruiken. Je kunt ook een nieuwe check aanmaken welke op een specifieke resolutie controleert. Nou heeft niet ieder drukwerk dezelfde eisen aan de resolutie, dus het is handig als de check eerst vraagt op welke resolutie er gecontroleerd moet worden. Hiervoor moet je een variabele aanmaken.
Een variabele maak je door op het oranje pijltje rechts naast “Number” te klikken en hier New Variable te kiezen. Bij Key moet een unieke naam staan en bij Label kun je een eigen naam voor de variabele invullen. In het voorbeeld hiernaast heb ik de standaard waarden laten staan. Klik op OK om de variabele op te slaan.
De ingevulde waarde <number_1:150> betekent dat de check bij het uitvoeren vraagt om wat de minimum resolutie zou moeten zijn. En dat hier al 150 ingevuld is. Je kunt ook simpelweg een getal neerzetten, dan vraagt de check hier niet om.
Kleurprofiel controleren met Preflight
Hiervoor moet je twee dingen controleren:
- Allereerst check je of de pdf een kleurprofiel heeft ingesteld voor OutputIntent.
- Daarna check je voor een specifiek profiel.
Heeft de pdf een Output Intent?
Hiervoor gebruik je een vooraf ingestelde check met de naam “PDF/X Output Intent without embedded ICC profile” in de groep .
MD5 Checksum
De MD5 checksum is een nummer dat uniek is voor een bepaald profiel. Hieronder wordt gecontroleerd op het profiel “ISO_Coated_v2 300% (ECI)”.
Een lijst met alle MD5 checksum nummers bij de kleurprofielen vind je hier.
Achtergrond en context
Over Acrobat, Preflight en PDF/X